سیستم تهویه مطبوع( معیارهای انتخاب سیستم تهویه مطبوع-قسمت اول)

    معیارهای انتخاب سیستم تهویه مطبوع-قسمت اول

 با پیشرفت روز افزنولوژی و تنوع تجهیزات تهویه مطبوع به منظور تامین نیازهای سرمایشی و گرمایشی، طراحان تاسیسات به هنگام انتخاب سیستم تهویه مطبوع برای هر پروژه، عموما بین چند سیستم حق انتخاب خواهند داشت..

برای پرداختن به این موضوع با ذکر چند سوال مهم ذهن شما را به اهمیت این موضوع جلب خواهیم کرد:

  • معیار شما برای پذیرفتن یا رد کردن یک سیستم تهویه مطبوع چیست؟
  • در انتخاب سیستم تهویه مطبوع علاوه بر هزینه اولیه ، هزینه جاری نیز مهم می باشد ؟
  • آیا در همه ی اقلیم های آب و هوای می توان از سیستم ها تبخیری استفاده کرد؟
  • در انتخاب سیستم تهویه مطبوع، معماری پروژه چقدر تاثیر گذار می باشد؟

در این مقاله آموزشی قصد داریم به معیارهای انتخاب سیستم های تاسیساتی بپردازیم.

شناخت کاربری و اقلیم آب و هوایی

  • محدودیت های معماری و ساختاری پروژه
  • هشت معیار مهم جهت انتخاب سیستم های تاسیساتی به شرح ذیل می باشد :
  • شناخت کاربری و اقلیم آب و هوایی
  • محدودیت های معماری و ساختاری پروژه
  • میزان هزینه سرمایه گذاری و شناخت نیازهای کارفرما
  • انتخاب سیستم های مرکزی یا محلی
  • استقلال در هزینه ها
  • تعمیر و نگهداری
  • انعطاف پذیری سیستم و توسعه احتمالی در آینده
  • ایمنی

قطعا ممکن است علاوه بر هشت عامل تاثیر گذار اشاره شده عوامل دیگری نیز جهت مقایسه و بررسی سیستم ها وجود داشته باشد، در این مقاله به مهمترین عوامل کلیدی انتخاب سیستم خواهیم پرداخت.

برای دریافت مقالات کاربردی در حوزه تاسیسات به کانال تلگرام گنجینه تاسیسات بپیوندید.

.شناخت کاربری و اقلیم آب و هوایی :

تاثیر گذارترین عامل برای انتخاب سیستم تهویه مطبوع و مقایسه بین سیستم ها همین عامل می باشد ، مادامی که طراح تاسیسات درک صحیحی از کاربری و اقلیم آب وهوایی نداشته باشد نمی تواند سیستم

تهویه مناسبی برای پروژه انتخاب کند، بیاد داشته باشید اقلیم های آب و هوایی مختلف سیستم های متناسب با شرایط خود را ایجاب می کنند. به عنوان مثال در اقلیم گرم و مرطوب به واسطه شرجی و گرم بودن

شرایط آب و هوایی نمی توان از سیستم های تبخیری برای تهویه مطبوع  استفاده کرد. در اقلیم های گرم و خشک به واسطه اختلاف زیاد بین دمای خشک و تر استفاده از سیستم های تبخیری جایگاه بسیار

مناسبی در این اقلیم ها دارد.

عامل بعدی که بایستی بدان اشاره داشت در خصوص شناخت کاربری می باشد به طوری که نمی توان برای هر کاربری با هر شرایطی هر نوع سیستمی انتخاب گردد، لذا بایستی جهت آشنایی با هر کاربری

استانداردهای مرتبط با کاربری مطالعه گردد که متناسب با کاربری پروژه محدوده دمای آسایش،رطوبت نسبی و … تعیین گردد .

به عنوان مثال در کاربری بیمارستان طراح تاسیسات نمی تواند هر سیستمی برای تهویه مطبوع بیمارستان در نظر گیرد، براساس استاندارد Ashrae در فضاهایی که بازگردانی هوا مجاز می

باشد می توان از فن کویل استفاده گردد ولی در فضاهایی که امکان بازگردانی هوا وجود ندارد دو راهکار پیشنهاد می گردد :

  • استفاده از هواساز بدون هوای برگشت
  • استفاده از هواساز با هوای برگشت به اضافه فیلتر هپا

محدودیت های معماری و ساختاری پروژه :

یکی دیگر از عوامل مهم در تعیین انتخاب سیستم ها محدودیت و شرایط خاص پروژه می باشد. به عنوان مثال در فضاهایی که دارای ارتفاع سقف بلندی می باشند به نظرتان از چه سیستمی می توان برای تهویه مطبوع این فضاها استفاده کرد ؟

از دیگر محدویت های که می توان بدان اشاره داشت در خصوص جانمایی موتورخانه بر روی بام می باشد، در صورتی که معماری از فضای روی بام به جهت روف گاردن استفاده کند، تجهیزات تهویه مطبوع بر روی بام در چه فضایی باید نصب گردند؟ آیا می توان از برج خنک کن بر روی بام چنین پروژه هایی استفاده کرد، در اینصورت پخش آب بر روی بام تاثیری منفی بر شاکله کار نخواهد داشت ؟

میزان هزینه سرمایه گذاری و شناخت نیازهای کارفرما :

یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در انتخاب سیستم تهویه مطبوع میزان هزینه سرمایه گذاری کارفرما می باشد، اما هزینه اولیه تنها هزینه سیستمHVAC  نیست، سیستم های مختلف روی هزینه سیستم برق،هزینه

تامین فضا برای سیستم یا هزینه دیگر تاثیر گذار می باشد اما دراین بین کارفرما شاید بخواهد هزینه بیشتری صرف کند تا هزینه نگهداری تجهیزات و انرژی مصرفی کمتری استفاده شود و یا ممکن است کارفرما

هزینه های جاری و نگهداری بالاتری را برای کاهش هزینه سرمایه گذاری قبول کند. طراح تاسیسات پیش از انتخاب نهایی سیستم باید کارفرما را در جریان هزینه های راه اندازی،نگهداری، هزینه اولیه و جاری این

سیستم ها قرار دهد و فایل مقایسه جهت مقایسه سیستم ها به کارفرما ارایه کند تا پس از بررسی همه جانبه سیستم تهویه مطبوع انتخاب گردد .

در پروژه هایی که کارفرما از لحاظ تامین منابع مالی محدودیتی ندارد، طراح تاسیسات بایستی به این نکته توجه داشته باشد سیستمی را مدنظر قرار دهد که از لحاظ راهبری و نگهداری برای بهره بردار در آینده

مشکلی ایجاد نکند .

انتخاب سیستم های مرکزی یا محلی :

تا بدین جا به سه عامل مهم انتخاب سیستم های تهویه مطبوع پرداخته شده است ، لذا به هنگام انتخاب سیستم بایستی به ترتیب موارد اشاره شده عمل کرد، سپس سیستم های که متناسب با شرایط اشاره

شده همخوانی ندارد از دایره انتخاب طراح حذف گردند .

سیستم های مرکزی به سیستم هایی گفته می شوند که مولد های سرمایی و گرمایی مرکزی به صورت متمرکز در یک مکان مشخص مورد استفاده قرار می گیرد( موتورخانه).

سیستم های محلی سیستم هایی هستند که عموما مولدسرمایی و گرمایی در داخل فضای همان واحد قرار می گیرند و صرفا به همان فضا سرویس خواهد داد .

از جمله ویژگی های منحصر به فرد سیستم های مرکزی نسبت به سیستم های محلی می توان به قابلیت ذخیره سازی بخشی از ظرفیت کل سیستم و به کار گیری تجهیزات پشتیبان اشاره کرد .

به عنوان مثال در هتل ها انتخاب اول از بین دو سیستم اشاره شده ، سیستم مرکزی در اولویت قرار می گیرد و یا در پروژه های آپارتمانی با تعداد واحد کم استفاده از سیستم محلی به جهت استقلال در هزینه ها

گزینه مناسب تری نسبت به سیستم مرکزی می باشد. (پکیج ،اسپلیت،کولر آبی و…)

در سیستم های مرکزی از تجهیزات بزرگتر ولی باتعداد کمتر استفاده می شود که این امر موجب کاهش هزینه تعمیر و نگهداری سیستم می شود و به لحاظ متمرکز بودن سیستم در یک محل خاص ، محدودیت و

مشکلات مرتبط با چگونگی دسترسی به سیستم به حداقل می رسد. به دلیل قرارگرفتن سیستم ها در موتورخانه، بخش عمده ی از ارتعاشات و سروصدا تولید شده ناشی از کارکرد سیستم از مکانی که افراد در

آن حضور دارند دور خواهد بود .

مهندس مجید رحیمی  ، گروه مهندسی گنجینه تاسیسات

Hvac850@gmail.com

ادامه دارد …..