تاریخچه جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد
مهندس امیرقاسمی
مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور سازه آزمون فولاد
بنیانگذار بومی سازی صنعت جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد در ایران
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد ابتدا در دهه ۱۹۳۰ در ایالات متحده آمریکا و ژاپن تحت عنوان یکی از زیرشاخه های فرآیند جوشکاری گاز اکسی استیلن و با نام gas pressure welding (gpw) گسترش یافت. از آن پس، این روش به طور گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت و در ابتدا به منظور جوشکاری ریل ها و لوله ها و بعد از آن در جوشکاری میلگردهای فولادی به کار گرفته شد
تحقیقات بیشتر در ارتباط با این روش در کشورهای آلمان، روسیه و ژاپن انجام گرفت.در کشور ژاپن، اکثر میلگردهای فولادی توسط روش جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد به یکدیگر متصل و جوشکاری می گردند که دلیل این امر مزایای این روش نسبت به سایر روش های اتصال در اجرا می باشد. همچنین در کشور ژاپن انجمن جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد تاسیس و فعالیت حدود ۲۰۰ عضو پیمانکار و صنعتگر مرتبط با این صنعت توسط آن راهبری می گردد.
جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد به عنوان یک روش فاز جامد محسوب می شود که در آن، اتصال بدون ذوب کامل فلز پایه انجام می گردد. به دلیل نبود عنصر واسطه برای اتصال دو قطعه در این روش این نوع جوش از مزایای خوبی نسبت به روش های متداول و معمول برخوردار می باشد.
در این روش عمل حرارت دهی انتهای میلگردها توسط یک مشعل اکسی استیلن انجام می گردد که باعث می شود دو سر میلگردها به حالت پلاستیک درآید، همزمان فشار بر روی دو میلگرد که به حالت سر به سر روبروی یکدیگر قرار گرفته و در داخل یک گیره نگهدارنده مهار شده اند، اعمال گردیده و جوشکاری صورت می گیرد.
هنگامیکه درجه حرارت به ۱۲۰۰-۱۳۰۰ درجه سانتیگراد می رسد(ناحیه خمیری)، مولکول های میلگرد انرژی فعالسازی کافی را به دست آورده و سپس مولکولهای میلگردها در ناحیه فصل مشترک نفوذ کرده و با یکدیگر ترکیب می شوند که در این حالت پیوند مولکولی برقرار شده و تبلور مجدد اتفاق می افتد که به این نحو جوشکاری دو سر میلگردها انجام می پذیرد.
در این روش مدت زمان حرارت دهی و میزان اعمال فشار به قطر میلگرد های جوش شونده بستگی دارد.
این نکته که در این روش سطوح انتهایی میلگردها عاری از لایه اکسیدی باشد، بسیار حائز اهمیت می باشد به نحوی که وجود ناخالصی اکسیدی در فصل مشترک جوش، باعث عدم استحکام این نوع اتصال می گردد. استفاده از تجهیزات برشکاری و لبه سازی ساخته باری این روش جوشکاری الزامی می باشد.
چگونه جوش فورجینگ سر به سر میلگرد وارد ایران شد ؟
شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد در سال ۱۳۸۵ و با هدف بسط و گسترش مهندسی جوشکاری در صنایع و ساختمان بنیانگذاری و تاسیس گردید . در سال ۱۳۸۸ شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد توسط یک بازرگان مقیم ژاپن با فرآیند جوش سر به سر میلگرد آشنا شد و با توجه به تخصص موسسین این شرکت در زمینه مهندسی جوش و درک نیاز صنعت ساختمان ایران به این تکنولوژی و مفید بودن آن برای کشور سوابق و مستندات این تکنولوژی را به صورت جدی و تخصصی بررسی نمود.
ظرف مدت کوتاهی با انجام آزمایشهای تخصصی متالورژیکی بر روی خواص و ویژگیهای این متد خاص و ناشناس جوشکاری در مراکز مهندسی و آزمایشگاهی معتبر کشور و بررسی استانداردهای آمریکایی اروپایی و ژاپنی با استفاده از مراجع تخصصی داخلی و خارجی در نهایت منجر به تائید و اطمینان کامل شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد بر استفاده از این تکنولوژی و شروع فعالیت بر گسترش این تکنولوژی در ایران گردید.
مرکز تخقیقات ساختمان و مسکن ایران در اسفند ماه ۱۳۸۸ پس از انجام آزمایشهای میدانی مورد نظر و مورد نیاز خود سرانجام روش جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد را تحت جوشکاری میلگرد با استفاده از گاز اکسی استیلن در ویرایش پنجم کتابچه فناوری های نوین ساختمانی مورد تایید قرار داده و تحت ضوابط و شرایط مشخص شده ای در ۲۰ بند اجازه استفاده از آن را در ایران صادر نمود
همزمان با گسترش کاربرد این تکنولوژی در ایران و استفاده آن در چندین پروژه بزرگ همچون پروژه برجهای مسکونی آسمان تهران و پروژه برجهای تجاری آیسان تبریز نیاز شدید به تامین و تهیه دستگاههای بیشتر جهت گسترش کار و خرید قطعات مصرفی و یدکی جهت پشتیبانی کار با دستگاهها به وجود آمد. تاخیر زمانی بسار زیاد در تهیه قطعات و دستگاهها و نیز عدم ارائه خدمات خوب و مناسب از طرف نمایندگان شرکت ژاپنی و وجود مشکلات تحریم های بین المللی در برقراری ارتباط با تامین کنندگان اینگونه تجهیزات باعث گردید ایده بومی سازی و انجام مهندسی معکوس ساخت و تولید دستگاههای جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد در شرکت مهندسی مشاور سازه آزمون فولاد شکل گیرد.
در قدم اول شروع به بررسی کلیه تولید کنندگان این اقلام و تجهیزات در دستور کار بخش تحقیق و توسعه شرکت مهندسی مشاور سازه آزمون فولاد قرار گرفت , خرید محصولات مختلف از سه شرکت ژاپنی و یک شرکت هندی و یک شرکت کره ای و اخذ نمایندگی آنها و سفر به کشور چین و بازدید ازخط تولید دستگاههای مشابه چینی از جمله اقداماتی بود که همزمان با تلاش شبانه روزی بخش فنی و مهندسی شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد به صورت موازی انجام پذیرفت.
در نهایت پس از بررسی های متعدد بر روی قطعات تولید کنندگان ژاپنی , کره ای , هندی و چینی سرانجام پس از تولید نمونه های آزمایشگاهی اولین نمونه کامل تولیدی شرکت مهندسی مشاور سازه آزمون فولاد در دی ماه ۱۳۸۹ تولید و در یک پروژه در سعادت آباد تهران با موفقیت کامل مورد آزمایش قرار گرفت.
بکارگیری نقاط قوت سازندگان مختلف دنیا و تطابق نیازها و امکانات موجود در داخل کشور باعث بهینه سازی و تولید یک دستگاه با در نظر گرفتن تمام نکات و تجربیات دیگر سازندگان شد. تکمیل تر بودن نمونه داخلی و سازگاری با شرایط کاربری و کارگاهی داخل کشور , در دسترس بودن قطعات و خدمات مورد نیاز خریداران , قیمت مناسب و توجیه پذیر دستگاه , ارائه خدمات و برقراری سیستم مشتری مداری و پاسخگویی پس از فروش باعث استقبال گسترده از دستگاه تولید شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد نسبت به نمونه خارجی و وارداتی آن شد.
برگزاری بیش از ۵۰ نشست فنی و توجیهی در مراکز آموزشی کشورو دفاتر فنی و مهندسی پروژه ها و حضور در بیش از ۱۰ نمایشگاه داخلی و خارجی و همایشهای علمی , همچنین برگزاری کلاسهای آموزشی در مراکز خصوصی و دولتی و سازمانهای نظام مهندسی باعث گسترش فرهنگسازی و معرفی بهتر این تکنولوزی مفید و کارآمد در سراسر کشور شد.
دریافت و تمدید مجدد نامه تائید این فن آوری از مرکز تحقیقات راه و ساختمان کشور در سال ۱۳۹۱ و مجوز استفاده از این فن آوری از نظام مهندسی ساختمان در سال ۱۳۹۲و دریافت نتایج مثبت آزمایشگاهی از دانشگاهها و مراجع مختلف در سراسر کشور باعث افزایش اعتبار و تسهیل کننده گسترش این تکنولوژی مفید بود.
بدون شک فرآگیرشدن استفاده از این دستگاه در بیش از ۱۸ شهر و استان کشور و تاسیس نمایندگی های فروش , اجرا و خدمات در شهرهای مشهد , شیراز , گرگان , ساری , همدان , اصفهان , کرمان , تبریز , اهواز , ملایر , بجنورد , آمل , بابل , کرمانشاه , یزد , ارس , کرمان بدون پشتکار و تلاش مستمر واحد های تحقیق و توسعه , بازرگانی و فروش , دفتر فنی شرکت مهندسی مشاور سازه آزمون فولاد مقدور نبود.
ماحصل تلاش شبانه روزی مهندسین شرکت سازه آزمون فولاد باعث گردید تا یک فرآیند مطمعن , سالم و کاملا قابل اطمینان در زمینه جوشکاری در قالب فن آوری نوین جوشکاری سر به سر میلگرد از کشور صاحب تکنولوژی و پیشرفته ژاپن با مشقت و تلاش بسیار زیاد به راحتی وارد پروژه های ساختمانی سراسر کشور عزیزمان شده و علاوه بر ایجاد سرپناهی محکمتر و مطمعن تر نسبت به روش سنتی و قدیمی نامناسب و ضعیف اورلپ کردن میلگرد زمینه ساز صرفه جویی نزدیک به ۳۰ درصد میلگرد در پروژه های عمرانی ساختمانی ,سد ها , پل ها و کلیه سازه های بتنی گردد.
بدون شک میتوان لقب بنیانگذار بومی سازی صنعت جوشکاری فورجینگ سر به سر میلگرد را به شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد داد حال آنکه پیمودن تمای این راه مشکل تا این مرحله به عهده جوانان متخصص و متعهد شاغل در این شرکت و با سرمایه شخصی و بدون هیچگونه کمک مالی و وابستگی داخلی و خارجی محقق گردیده است. متاسفانه جدیدا مشاهده شده اشخاص حقیقی و حقوقی اقدام به استفاده از ما حصل دسترنج تلاش این شرکت نموده و با کپی سازی ناقص و ناکارآمد و سلیقه ای از این دستگاهها در حال رشته کردن تلاشهای شرکت مهندسی سازه آزمون فولاد در جهت فرهنگ سازی و بومی سازی صحیح و ارائه دستگاه سالم و کامل نموده اند.
فروش دستگاههای وارداتی چینی بدون کیفیت و ناقص به چند برابر قیمت واقعی و بلا استفاده بودن این دستگاهها برای خریداران پس از پرداخت هزینه گزاف و یا تولید ناقص و بدون کیفیت دستگاههای ناکارآمد کپی شده در داخل کشور با استفاده از تبلیغات گسترده متاسفانه آفتی است که گسترش و محبوبیت استفاده از این تکنولوژی مفید و سودمند را تحت شعاع و مورد تهدید قرار داده است.
کامل بودن تمامی ۴۵ قطعه و اجزاء و لوازم جانبی تشکیل دهنده این دستگاه , داشتن بخشهای ایمنی مربوط به کار با تجهیزات فشارقوی هیدرولیک موجود در دستگاه و بخشهای ایمنی مربوط به کار با گاز سوختی مورد مصرف دستگاه , داشتن دوره آموزشی کامل و جامع اپراتوری جوشکاری و ایمنی و کنترل کیفیت کار با دستگاه با صدور گواهینامه و همچنین کنترل های دوره ای و پشتیبانی و خدمات تکمیلی شرکت سازنده فقط می تواند ضامن کارایی و حفظ جان و مال خریداران و کاربران دستگاه مذکور باشد.
امید است استفاده درست و صحیح و اصولی از این تکنولوژی مفید بتواند باعث رسیدن به هدف اصلی مخترعان آن که همان افزایش استحکام و مقاوم سازی ساختمانها در برابر زلزله می باشد شده و علاوه بر آن بتواند باعث برگشت و ذخیره آن بخش از ثروت ملی و سرمایه مردم که در حال حاضر به صورت اورلپ و پرت در پروژه ها از دست می رود گردد.
تذکر: کلیه حقوق مادی و معنوی متن فوق متعلق به نویسنده متن بوده و استفاده از بخش یا کل متن فوق فقط با ذکر منبع و نام نویسنده مجاز می باشد . در صورت رعایت نکردن شرط فوق مطابق قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان و قانون حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط موضوع از طریق مراجع قضایی قابل پیگیری و شکایت می باشد.